- LIBRORUM Prohibitio
- LIBRORUM Prohibitiosacrorum viz. primum ab Antiocho Epiphane facta legitur, 1. Maccab, c. 1. v. 59. et 60. Post eum a Diocletiano Imp. de quo Euseb. l. 8. c. 2. edicto iussisse ait, sacros codices flammis absumi. Imo eod. c. ait, Sacros divinarum Scripturarum libros in medio foro concremari oculis nostris vidimus. Quin et Praesides provinciarum ubique in vigilabant, ut a Christianis libri sacri traderentur, eosque hoc non tantum urgebant, sed et tormentis crudeliter cogebant. Unde Traditores dicti, quotquot territi atrocitate poenarum, quos apud se habebant, codices traderent. Hunc in libros Haereticorum, perinde ut in personas, saeviendi morem, ab Ethnicis haustum, in Ecclesiam traduxêrunt Christiani Impp. Constantinus Mag. Arii libros igni tradi iussit, apud Socratem Hist. Ecl. l. 1. c. 6. idem de Nestorii libris deerevêrunt Theodosius et Valentinianus Impp. L. Damnato. C. de Haeret. de Eutychis, Valentinianus et Martianus l. Quicunq. §. Nulli et §. Omnes C. de Haeret. Iustinianus autem in descriptores librorum Anthimi, V. Synodo damnati, poenam amputationis manûs constituit. Et id quidem pro legissatoria sua in Imperio potestate, in vere Haereticos. Verum post A. C. 800. Pontifices Rom. uti Imperatorum alia, sic etiam omne de libris iudicim, ac eos prohibendi potestatem sibi vindicârunt, unde Indices Expurgatorii enati, de quibus supra dictum. Ab his, in Hispania praesertim. Inquisitoribus in prohibendis libris ingens potestas delata, quae quonsque se extendat, optime discimus ex Franc. Pegna Comm. XXV. in Part. 2. Directorii Inquisitor. Eymerici. At Senatus Venetus, sicut in aliis, ita et hoc maximi momenti negotium illorum potestati minime voluit permissum, teste P. Servita de Inquisit. Veneta c. 29. idque, lite propterea Pontificem inter et Senatum obortâ, pacto obtinuit, A. C. 1595. Sed et Phil. II. Hisp. Rex ipse, illustre vindicatae Regiae Mai. documentum exhibuit, Baron. Ann. Eccl. Volum. XI. omnibus suiis Regnis prohibito: quod repetitum a Phil. III. A. C. 1610. quia id multa contineret contra famam quorundam Arragoniae Regum, et nominatim contra Ferdinandem, aliosque maiores Regis Siciliae (qui est Rex Hispaniae) tunc Regnum obtinentis. Eousque enim extensam hanc potestatem voluêrunt Pontifices, ut non tantum libros de Religione, sed de quavis alia materia tractantes, prohibere possint, Principibusque potestatem contra adimant, in suo territorio nullum librum ab ipsis approbatum, qualiscumque tandem sit, prohibendi, uti pluribus docet, praeter Pegnam praef. Phil. a Limburch. Hist. Inquis. l. 2. c. 16. Quid vero iis, qui in eadem Communione libros prohibitos legunt retinentqueve fiat, diximus retro, ubi de Legentibus Libros huiusmodi. Vide et infra.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.